Rönesans döneminin en önemli eserlerinden biri olan ve İtalyan sanatçı, mucit ve bilim insanı Leonardo da Vinci’nin bilimsel yazılarını içeren “Codex Leicester”, 1994 yılında tam 30,8 milyon dolara alıcı buldu. Dünyanın en pahalı kitabı ünvanını kazanan bu eşsiz eseri, Amerikalı milyarder Bill Gates koleksiyonuna dâhil etti. 72 sayfadan oluşan kitap Leonardo da Vinci’nin çizimlerini, teorilerini, bilimsel gözlemlerini, hidrolik, suyun hareketi, jeoloji ve astronomi gibi bilimsel konuları barındırıyor.

Orta Çağ boyunca özellikle İslam sanatında ve Avrupa’da sıkça kullanılan tezhip, el yazması kitapların ve sanat eserlerinin kenarlarını, sayfalarını ve diğer alanlarını süslemek için altın, gümüş ve canlı renklerle yapılan detaylı bir süsleme sanatıdır. Romanesk Dönem’de tezhip geometrik desenler, bitkisel motifler ve insan figürleri gibi zengin öğelerle daha özgün bir kimlik kazandı. Romanesk tezhipli el yazmaları, süslemeler ve illüstrasyonlarla zenginleştirilmiş ve bu teknik özellikle 11. yüzyılın sonları ile 12. yüzyıl boyunca Almanya’da büyük bir gelişim göstermiştir. Bu dönemin en dikkat çekici eserlerinden biri olan Aslan Henry’nin İncilleri, 12. yüzyılda Alman Saksonya Dükü’nün siparişiyle hazırlanmıştır. Eser, sadece dinî bir metin olmanın ötesinde, sanatsal ve tarihî bir değer de taşır. Romanesk tezhip sanatının en güzel örneklerinden biri olarak kabul edilen bu eşsiz el yazması, 1983 yılında Almanya hükümeti tarafından 20,7 milyon dolara satın alınarak bir rekor kırmıştır.

Magna Carta (Büyük Şart), 15 Haziran 1215’te İngiltere Kralı John ile baronlar arasında imzalanmış bir antlaşmadır. Bu belge, kralın mutlak yetkilerinin sınırlandırılması ve bireysel hakların korunması amacıyla çeşitli hükümler içermektedir. Hukukun üstünlüğünü, bireylerin haklarını ve yöneticilerin sınırlı yetkilerini vurgulayan önemli bir metin olan Magna Carta, zamanla demokratik değerlere ve insan haklarına ilişkin birçok yasal düzenlemenin temelini oluşturmuştur. 1744 yılında kurulan İngiltere merkezli, dünyanın en eski ve prestijli müzayede evlerinden biri olan Sotheby’s tarafından 2007 yılında satılan Magna Carta’nın 725 yıllık bir kopyası, 21,3 milyon dolara alıcı bulmuştur. 1988 yılından beri ABD Ulusal Arşivler ve Kayıtlar İdaresinde sergilenen bu kopya, aynı zamanda ABD’de kalan son Magna Carta kopyasıdır. Toplamda var olduğu bilinen 17 kopyadan yalnızca biri olan bu eserin alıcısı ise Amerikalı milyarder David Rubenstein olmuştur. Rubenstein, bu tarihî belgeyi koruma amacıyla halkın erişimine açmayı planladığını belirtmiştir.

John James Audubon’un kuş gözlemleri ve illüstrasyonlarından oluşan “Amerika’nın Kuşları” adlı eseri, 2010 yılında 9,6 milyon dolara satılmıştır. Audubon, 19. yüzyılda yaşamış bir doğa bilimci ve sanatçı olarak Amerika’nın kuşlarını ayrıntılı bir şekilde incelemiş ve gerçek boyutta 400’den fazla elle çizilmiş illüstrasyonla süslenmiş, büyük bir kitap olan “Amerika’nın Kuşları” adlı eserini oluşturmuştur. Bu eser, yalnızca doğa ve sanat açısından değil, tarihsel bağlamda da büyük bir öneme sahiptir. Audubon’un gözlemleri, dönemin doğal hayatını ve ekosistemlerini anlamak için benzersiz bir kaynak sunmaktadır. Satış, Christie’s Müzayede Evi’nde gerçekleştirilmiş ve eseri satın alan kişinin Amerikalı iş insanı Carl Knobloch Jr. olduğu belirtilmiştir. Knobloch, Audubon’un eserlerini koruma konusundaki çabalarıyla tanınan bir koleksiyonerdir.

1640 yılında Amerika’da basılan ilk kitap olan “Bay Mezmurlar Kitabı”, 2013 yılında 14,2 milyon dolara satılarak tarihin en pahalı kitap satışlarından biri olarak kaydedilmiştir. Bu eser, 16. yüzyılın sonlarında İngiltere’den Amerika’ya göç eden Puritan yerleşimcileri tarafından New England bölgesinde kullanılan ilk matbaa makinesiyle basılmıştır. Bu özelliği, eseri matbaacılık tarihinin önemli bir parçası hâline getirmiştir. 1947 yılında Boston’daki bir müzayede evinde 151.000 dolara satılan bu kitabın değeri, yıllar içinde daha da artmıştır.

Tam adı “Mr. William Shakespeare’s Comedies, Histories & Tragedies” olan William Shakespeare’in oyunlarının ilk toplu baskısı, “The First Folio”, 1623 yılında, Shakespeare’in ölümünden yedi yıl sonra yayımlanmıştır. Bu eser, Shakespeare’in 36 oyununun bir araya getirildiği en eski ve en kapsamlı koleksiyonlardan biridir. İlk baskıda yaklaşık 750 kopya basıldığı düşünülmekte olup, günümüze sadece 235 civarında kopya ulaşmıştır. Bu kopyaların çoğu eksiktir. 2020 yılında bir First Folio kopyası, Christie’s Müzayede Evi’nde 9,98 milyon dolara satılarak, bir Shakespeare eseri için bugüne kadar ödenen en yüksek fiyat olmuştur.

İngilizcenin yazılı ilk eserlerinden biri olması bakımından büyük önem taşıyan “Canterbury Hikâyeleri”, edebiyat tarihindeki önemli bir dönüm noktasını temsil etmektedir. 14. yüzyılda Geoffrey Chaucer tarafından kaleme alınan bu eser, İngiliz Rönesansı’nın başlangıcı olarak kabul edilir. O dönemde kitapların elle çoğaltıldığı, zaman alıcı ve hata yapma olasılığının yüksek olduğu bir süreçten geçerek okuyucularla buluşmuştur. Canterbury Hikâyeleri, çerçeve öykü tekniğiyle yazılmış bir eser olup, her bir karakterin kendi hikâyesini anlattığı bir dizi öyküden oluşur. İngiliz edebiyatının temel taşlarından biri olarak kabul edilen bu eser, birçok şair ve yazarı derinden etkilemiş, sonraki yıllarda yazılacak pek çok kitaba ilham kaynağı olmuştur. Kitabın tarihsel ve edebî katkılarının yanı sıra, 1998 yılında yapılan bir açık artırmada 11 milyon doların üzerinde bir fiyata satılması, önemini bir kez daha gözler önüne sermiştir.